به نام خدای مهربان
یکی از کتبی که از قرن پنجم هجری برای ما باقی مانده، کتاب مفید "کنز الفوائد " است که دارای موضوعات گوناگونی همچون فقه، فلسفه، کلام، اخلاق و تاریخ است. این کتاب از آن زمان تا کنون مورد اطمینان و استفاده بزرگان شیعه بوده است. نویسنده این کتاب محمد بن علی کراجکی طرابلسی(م449 ق) شاگرد بزرگانی همچون شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی و خود از بزرگان شیعه بوده است. او در علوم گوناگونی همچون فقه، حدیث، ادبیات، ستاره شناسی و اعتقادات متبحر بوده و دارای 80 کتاب است. در این کتاب، حدیثی از وجود نازنین پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده که ایشان 30 حق را بر می شمرند که مسلمانان دو به دو به عنوان برادر بر گردن هم دارند. این حدیث را همراه با ترجمه برای خودم و شما قرار دادم.
حَدَّثَنِی الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الصَّیْرَفِیُّ قَالَ حَدَّثَنِی أَبُو بَکْرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ الْجِعَابِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ الْقَاسِمُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ الْعَلَوِیُّ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص):
لِلْمُسْلِمِ عَلَى أَخِیهِ ثَلَاثُونَ حَقّاً لَا بَرَاءَةَ لَهُ إِلَّا الْأَدَاءُ أَوِ الْعَفْوُ: مسلمون به گردن برادرش سی حق داره که یا باید ببخشه یا ادا کنه؛
یَغْفِرُ زَلَّتَهُ : لغزشش رو ببخشه.
وَ یَرْحَمُ عَبْرَتَهُ : غمخوارش باشه.
وَ یَسْتُرُ عَوْرَتَهُ : رازش رو مخفی کنه.
وَ یُقِیلُ عَثْرَتَهُ وَ یَقْبَلُ مَعْذِرَتَهُ : از گناهش چشم پوشی کنه و معذرتخواهیش رو قبول کنه.
وَ یَرُدُّ غِیبَتَهُ : غیبت کردن ازش رو بر نتابه.
وَ یُدِیمُ نَصِیحَتَهُ : همواره براش خیرخواهی کنه.
وَ یَحْفَظُ خُلَّتَهُ: دوستی باهاش رو حفظ کنه.
وَ یَرْعَى ذِمَّتَهُ: بر سر عهدش با اون بمونه.
وَ یَعُودُ مَرْضَتَهُ: وقتی مریض شد به عیادتش بره.
وَ یَشْهَدُ مَیْتَتَهُ: وقت مردنش حاضر باشه.
وَ یُجِیبُ دَعْوَتَهُ: دعوتش رو بپذیره.
وَ یَقْبَلُ هَدِیَّتَهُ: هدیه اش رو قبول کنه.
وَ یُکَافِئُ صِلَتَهُ: اگه هدیه بهش داد جبران کنه.
وَ یَشْکُرُ نِعْمَتَهُ: اگه نعمتی بهش رسوند ازش تشکر کنه.
وَ یُحْسِنُ نُصْرَتَهُ: به خوبی یاریش کنه.
وَ یَحْفَظُ حَلِیلَتَهُ: ناموسش رو محترم بشمره.
وَ یَقْضِی حَاجَتَهُ: نیازش رو برآورده کنه.
وَ یَشْفَعُ مَسْأَلَتَهُ: برای خواسته اش [نزد دیگران] شفاعت کنه.
وَ یُسَمِّتُ عَطْسَتَهُ: اگه عطسه کرد بهش یرحمکم الله بگه (به فکر سلامتیش باشه)
وَ یُرْشِدُ ضَالَّتَهُ: کمکش کنه گم شدش را پیدا کنه.
وَ یَرُدُّ سَلَامَهُ: سلامش رو جواب بده.
وَ یُطَیِّبُ کَلَامَهُ: با خوبی باهاش حرف بزنه.
وَ یُبِرُّ إِنْعَامَهُ: خوب بهش رسیدگی کنه.
وَ یُصَدِّقُ إِقْسَامَهُ: قسمش رو راست بدونه.
وَ یُوَالِی وَلِیَّهُ: با دوستش دوست باشه.
وَ یُعَادِی عَدُوَّهُ: با دشمنش دشمن باشه.
وَ یَنْصُرُهُ ظَالِماً وَ مَظْلُوماً فَأَمَّا نُصْرَتُهُ ظَالِماً فَیَرُدُّهُ عَنْ ظُلْمِهِ وَ أَمَّا نُصْرَتُهُ مَظْلُوماً فَیُعِینُهُ عَلَى أَخْذِ حَقِّهِ: اونو یاری کنه چه مظلوم باشه چه ظالم! اگه ظالمه یه کاری کنه دیگه ظلم نکنه، و اگه مظلومه یه کاری کنه حقش رو بگیره.
وَ لَا یُسْلِمُهُ وَ لَا یَخْذُلُهُ: اونو رهاش نکنه و خوارش نکنه.
وَ یُحِبُّ لَهُ مِنَ الْخَیْرِ مَا یُحِبُّ لِنَفْسِهِ: هر خیری برا خودش میخواد برا اونم بخواد.
وَ یَکْرَهُ لَهُ مِنَ الشَّرِّ مَا یَکْرَهُ لِنَفْسِهِ: هر شری را نمیخواد برای اون هم نخواد.
ثُمَّ قَالَ (ع) سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ إِنَّ أَحَدَکُمْ لَیَدَعُ مِنْ حُقُوقِ أَخِیهِ شَیْئاً یُطَالِبُهُ بِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَیُقْضی لَهُ وَ عَلَیْهِ.
سپس فرمود: از رسول خدا(ص) شنیدم که می گفت: برخی از شما حق برخی از برادرانشون رو رها می کنن و روز قیامت اون رو مطالبه می کنه و علیه او باهاش حکم میشه.
(کنز الفوائد، ج1، ص: 307)
